Het gebruik van economische werkloosheid in Vlaanderen

Economische werkloosheid heeft in tijden van crisis als eerste doel om de verminderde vraag naar producten of diensten op te vangen zonder dat hierbij noodzakelijk jobs verloren hoeven te gaan. Op deze manier kunnen bedrijven op een flexibele wijze weer aanpikken eens de conjunctuur zich herstelt. Maar de vraag is of het stelsel de werknemer ook immuniseert tegen ontslag op langere termijn. Deze vraag stelt zich in het bijzonder als de werknemer aan de slag is in een bedrijf dat minder goed presteert.

Een regelmatige weerkerende kritiek op het stelsel is dat door de vlotte toegangsvoorwaarden en de lange duurtijd dat de werkgever ervan gebruik kan maken, ook minder gezonde ondernemingen en jobs zonder toekomstperspectief artificieel in stand worden gehouden. Het massaal gebruik van het stelsel en het deels structureel karakter ervan voeden deze kritiek.

Het doel van deze studie was na te gaan of het stelsel van economische werkloosheid voor werknemers een bescherming biedt in de daaropvolgende jaren, en of het een bescherming biedt tegen latere nadelige job-transities (m.a.w. 'job-mobiel met loonverlies’ of ‘niet-werkend in 2012’). Bovendien wordt er nagegaan of het een verschil maakt als de arbeiders aan het werk waren in een meer winstgevend of minder winstgevend bedrijf. Uit de analyse blijkt dat de groep EW relatief minder vaak opwaarts mobiel zijn (job-mobiel met hoger brutoloon), maar wel beter beschermd zijn tegen nadelige job-bewegingen (job-mobiel met lager brutoloon of niet-werkend in 2012). EW verkleint dus de individuele kans op neerwaartse jobmobiliteit. Deze bevindingen suggereren voor het beleid om een grotere selectiviteit in het stelsel aan te brengen.