Arbeidsdynamiek van jobs, werknemers en jobveranderingen in 13 trends

Ondanks de multi-crisis van 2022 (inflatie, Oekraïne, energie,…) zien we dat het sterke herstel na corona stand houdt. In het 2^de coronajaar, Q4 2020-2021, zagen we dat een sterke stijging van de jobcreatie, +31%, en instroom, +19%, gecombineerd met een terugval van de jobdestructie, -32%, leidde tot een sterke netto toename van 91 571 jobs. Zowel de jobcreatie en de instroom blijven in Q4 2021-2022 op dit ongezien hoge niveau. De jobdestructie daarentegen stijgt ten opzicht van het voorgaande jaar met 16%. Ook de uitstroom, die in Q4 2020-2021 stabiel was gebleven, neemt in Q4 2021-2022 toe met 12%. Dit resulteert in een netto toename van 70 067 jobs, wat 30% lager is dan in het voorgaande jaar.

Als we deze cijfers vergelijken met voorgaande jaren dan zien we het uitzonderlijke karakter van de arbeidsmarktdynamiek na corona. Zowel de jobcreatiegraad, 5,9%, en instroomgraad, 19,4%, bereiken in Q4 2021-2022 het hoogste niveau ooit. Dit resulteert ook in een ongezien hoge churninggraad, een maatstaf die aangeeft hoe groot het vertrouwen is van werknemers en werkgevers om nieuwe engagementen aan te gaan, van 26,9%. Deze cijfers tonen aan dat ondanks de lichte terugval van de netto-evolutie, de dynamiek op de arbeidsmarkt blijft toenemen.

Als we de opsplitsing maken naar sector, dan zien we dat de meeste sectoren de globale evolutie volgen. De instroom neemt toe in alle sectoren in het 2^de coronajaar, Q4 2020-2021, met als uitschieter de horeca, waar we een toename van 103% waarnemen. Deze stijging zet zich aan een trager tempo door in alle sectoren in Q4 2021-2022. Dit is niet verwonderlijk aangezien de instroom in het voorgaande jaar al een uitzonderlijk hoog niveau bereikt had. De uitstroom daarentegen kende in de meeste sectoren maar een lichte stijging in Q4 2020-2021 en een grote daling van 46% in de horeca. In het meest recente jaar zien we een sterke toename in de uitstroom in alle sectoren. Ondanks de multi-crisis die in 2022 losbarstte, zien we nog geen sterke terugval in de verschillende industriesectoren.

Zowel de in- als uitstroombewegingen kunnen opgesplitst worden op basis van waar de werknemers vandaan komen of waar ze naartoe gaan. Zo zien we dat er nog nooit eerder meer job-naar-job transities waren. Dit wil zeggen dat nog nooit eerder meer werknemers van de ene naar de andere job veranderden. Ook het aantal instromers vanuit niet-werk bereikt een recordhoogte. Verder gaan we na in welke regimes er ingestroomd wordt. Zo zien we dat het aantal aanwervingen in flexi-jobs overheen de tijd sterk toeneemt. Relatief gezien neemt het belang van flexi-jobs binnen de aanwervingen ook stelselmatig toe. In Q4 2021-2022 startte 4,6% van alle aanwervingen in een flexi-job. Dit gaat voornamelijk ten koste van deeltijdse en andere speciale werkvormen. Het aandeel van voltijdse jobs in de aanwervingen neemt al jaren stelselmatig toe en bedraagt 56,1% in Q4 2021-2022, waar dit in Q4 2013-2014 maar 52,3% bedroeg.

Tijdens corona observeerden we een grote terugval van de intredegraad van jongeren op de arbeidsmarkt. Deze zakte tot het laagste niveau ooit voor jongeren tussen de 18 en 29 jaar. In het 2^de coronajaar, Q4 2020-2021, zien we een sterke inhaalbeweging met een intredegraad die hoger ligt dan voor corona. In Q4 2021-2022, zien we de intredegraad terug dalen naar het niveau van voor corona voor de 22 tot 29 jarigen. Voor de 18 tot 21 jarigen blijft de stijging in de intredegraad zich doorzetten. De uittredegraad bij ouderen is dan weer lager dan voor corona en bereikt het laagst geobserveerde niveau ooit. Enkel voor de groep van 60 tot 64 jarigen observeren we een uittredegraad die hoger is dan voor corona.